Ауылдағылардың жазда күн көтерілгенше көсіліп жата алмайтыны белгілі. Сайлау да ертелетіп, шаруа жайымен шапқылап жүр екен. Бізді жылы қарсы алды. Сөз арасында бұрын-соңды бұл жақта болып көрмеген «ұзынтұралар» тұқымын жерлестері күнде қызықтап кететінін айтып өтті.
Былтырдан бері Самарадағы түйеқұс фермасына бірнеше рет барып, ондағы фермерлерден бұл құсты күтіп-баптаудың, өсірудің қыр-сырына қанығыпты. Содан тәуекелге бел буған екен. Оның ауласында қазір түйеқұстың 20 балапаны бағылуда. Болашақта бұл кәсіпті отбасылық бизнеске айналдыру да ойында бар.
«Ауыл шаруашылығын қаржылай қолдау қоры» Ақтөбе филиалы арқылы мемлекеттен аз пайызбен 1 миллион 700 мың теңге көлемінде несие алған жігітке бұл қаражат аздық етуде. Түйеқұстың әрбір балапанын 68 мың теңгеден алған Сайлау субсидия алудан да үмітті. Қазір ол жеке кәсіпкерлік ашу үшін құжаттарын әзірлеп бітті. «Жыл басында түйеқұс шаруашылығымен айналысатын фермерден әрбір балапанды 56 мың теңгеге сатып алатын болып келіскенбіз. Алайда, доллар құнының өсуіне байланысты баға көтеріліп кетті. «Шешінген судан тайынбас» дегендей, ұсынған бағаға келісуге тура келді. Сол себепті несие қаржысына жоспарлаған бірқатар шаруаларымды жүзеге асыруға қаражат қолбайлау болып тұр», – дейді ол.
Екі айлық түйеқұстар біраз «бой түзеп» қалыпты. Сайлаудың айтуынша, 1,5 жылда жылына 40 жұмыртқаға дейін береді. Ол осы жұмыртқадан балапан шығару үшін инкубатор сатып алмақшы. Инкубатор Ресейде 600 мың теңге тұрады. Сол үшін тағы да несие алмақ ниетте. Түйеқұс 70 жылға дейін өмір сүреді екен.
Әзірге түйеқұстың санын көбейтуді мақсат етіп отырған Матаев бұл құстың пайдасы шаш етектен екенін алға тарта әңгімеледі. Өзі өте өсімтал. Түйеқұстың еті мен жұмыртқасы жеңсік ас ретінде аса пайдалы. Әсіресе онкологиялық, асқазан-ішек және басқа ауруларға таптырмайтын ем. Бір жұмыртқасының салмағы 1,5 – 2 килосы тартады, бағасы 8 – 10 мың теңге шамасында. Бір жұмыртқасы он адамды тамақтандыруға жетеді. Етінің бір килосын 8-10 мың теңгеге өткізуге болатын көрінеді. Терісі, тұяғы, тұмсығы да кәдеге асады.
С.Матаев ауылдағы орта мектепте дене шынықтыру пәнінің мұғалімі болып жұмыс істейді. Ал мынау оның бос уақытында айналысатын хоббиі іспеттес.
Сатыбалды СӘУІРБАЙ
Silteme.kz ақпараттық-сараптамалық порталы қазақ тілінде жаңалықтар тарататын және талдамалық материалдар жариялайтын ақпараттық ресурс.