Өйткені, бәрібір әлемнен оқшауланып тығылып тіршілік кешу мүмкін емес. Матмата елді-мекені, тіпті, тек төңірегіне ғана белгілі болып қана қоймай, осы маңда «Жұлдыздар соғысы» фильмі түсірілгендіктен күллі әлемге әйгілі болды. Жергілікті жастар үлкен қалаларға ағылып, осы заманғы игіліктерге ұмтылды. Қазіргі уақытта жерасты мекен жоғалу алдында тұр. Жебел-Дақарлық берберлер жерасты баспанасын осыдан мың жылдан аса уақыт бұрын пайдалана бастаған еді. Олардың баспанасы қолдан қазылған кәдімгі үңгір: алдымен тереңдігі жеті, кеңдігі он метрге жететін ор қазған. Ол өз кезегінде ішкі сарай қызметін атқарған, яғни, дәліз болған.  Оның қабырғасын үңгіп, бөлмелер үңгіген екен.

38 жастағы Ләтипа Бен Иаһия қызымен ас қамына кіріскен, ұлы теледидар көруде

Кәдімгі үйлердегі секілді жерасты баспанада да қонақ күтетін бөлме, жатын бөлмесі, асүй бар. Бөлмелерді арасын дәліздер жалғап жатыр. 

69 жастағы Мүнжия есімді егде жастағы әйел тоқыма тоқып отыр өзінің жерасты баспанасында

Аңызға қарағанда, берберлер жерасты баспанасын жаудан жасырыну үшін қазған. Бұдан бөлек,. жерасты баспана оларды жаз мезгілінде 45 градус аптап ыстықтан, ал қыста нөлден төмен суықтан қорғайды. 

Салиха есімді келіншек қолдиірменмен арпа тартып отыр. Балаларына азық болуы үшін

1967-ші жылға дейін олар әлемнен оқшауланып тіршілік кешті. 22 күнге созылған жауыннан үңгірелеріне су толып, баспанасында су астында қалып, биліктен көмек сұрады. Сол сәттен бастап, әлем жұртшылығы берберлер туралы естіп білді. 

Тунис билігі баспанасын су алған берберлер үшін осы заманғы тұрғын үйлер салып берді. Амал жоқ, жерасты тұрғындары ата-бабасынан қалған баспананы тастап, сонда көшуге тура келді. 

42 жастағы Мүнжия есегін айдап келеді

Қазіргі уақытта жерасты баспанасын осы заманғы барлық жағдай жасалған (жазда желдеткіші қосулы, т.б.) тұрғын үйге алмастырмағандардың бірі 42 жастағы Мүнжия. Ақшасының жоқтығын алға тартқан ол жерасты баспанада құдықтан қауға тартудан, отын жинаудан қажығанын жеткізді. 

Десе де бәрі Мүнжия сияқты емес, мысалы, Ләтипа бен Йаһиа әкесінің де, анасының да осында қайтыс болып, осында тұрмыс құрғанын айтып, кеткісі келмейтінін тілге тиек етті. Ол бәрін ақшаға сатып алуға болатынын, тек тыныштықты сатып ала алмайтынын алға тартып отыр. 

Десе де бұл жерде де тыныштық жоқ секілді. Туристер келіп, тамашалап кетеді. Мысалы, туристер 36 жастағы Салиханың қалай от тұтатқанын тамашалауда. Оның басында үйі, жанында күйеуі мен төрт баласы бар. Зәйтүн ағаштарын өсіріп, жемісін сатып әрі туристердің өздерінің тұрмысын тамашалағаны үшін тастап кететін азын-аулақ қаржысымен күнкөреді. Расын айту керек, туристер берберлердің қалай тіршілік кешкенін көру үшін емес, көбінесе "Жұлдыздар соғысы" киносы түсірілген жерді көру үшін келеді. 

63 жастағы Айша зәйтүнді кептіруде

Мұнда да үй жануарларының арасында мысықтарды кезіктіруге болады. Бір өкініштісі, жерасты баспаналардың дені жердің үстіндегі тұрпғын үйге көшіп кеткендердің зат-бұйым сақтайтын қоймасына, шеберханаға айналып кеткен. 

Дереккөз: islam.kz